Europejski sektor papieru i tektury w 2023 roku ucierpiał w wyniku niższego popytu, przestojów i wysokich kosztów produkcji.

W wyniku trudnej sytuacji makroekonomicznej produkcja masy celulozowej i papieru w Europie odnotowała w 2023 roku spadek. Było to spowodowane kilkoma złożonymi czynnikami zewnętrznymi: niekorzystnym otoczeniem gospodarczym, przestojami i wciąż wysokimi kosztami energii, jak wynika z opublikowanego wstępnego raportu statystycznego Cepi (Konfederacji Europejskiego Przemysłu Papierniczego).

Według najnowszych szacunków gospodarka UE w 2023 r. wzrosła o 0,6%, a obecnie prognozuje się wzrost o 1,2% w 2024 roku. To jednak plasuje UE wśród najmniej dynamicznych regionów na świecie.

Przy średniookresowych globalnych trendach gospodarczych wpływających na popyt na papier i tekturę oraz zaostrzających zmniejszanie zapasów, zużycie papieru i tektury spadło w 2023 r. o 15,3%, a produkcja w przemyśle papierniczym i tekturniczym ucierpiała drugi rok z rzędu, spadając o 12,8%. Całkowita produkcja papieru i tektury w 2023 r. osiągnęła wolumen 74,3 miliona ton, przy czym spadek odnotowano we wszystkich gatunkach papieru i tektury. Po roku 2022 charakteryzującym się niebotycznie wysokimi cenami energii, spadek produkcji w 2023 r. jest nadal bardziej wyraźny niż w czasie kryzysu Covid-19 (-4,7% w 2020 r.).

Te globalne trendy zostały pogorszone przez stosunkowo wysokie koszty nakładów produkcyjnych w Europie, a zwłaszcza energii, której koszty są nadal niezrównoważenie wysokie. Ilustruje to fakt, że krajowa produkcja papieru i tektury w Europie skurczyła się bardziej niż w wielu innych regionach świata. Kanada, Japonia, Stany Zjednoczone i Korea Korea Południowa odnotowały spadki produkcji papieru w zakresie od 2,0% do 9,8%. Jednak w kontekście zglobalizowanego niskiego popytu zarówno import, jak i eksport zmniejszyły się w równym stopniu, a bilans handlowy celulozy i papieru w Europie pozostaje zdecydowanie dodatni, ponieważ jest to jeden z najlepszych sektorów produkcyjnych w UE pod tym względem.

Spadek produkcji i konsumpcji wszystkich rodzajów papieru i tektury

Produkcja papieru i tektury opakowaniowej w Europie, będąca wciąż motorem wzrostu w sektorze, również kontynuowała trend spadkowy, a zużycie spadło o 12,2%. Segment ten ucierpiał z powodu spowolnienia w handlu detalicznym i elektronicznym, które powróciły z poziomów pandemicznych. To z kolei wpłynęło na zużycie papieru do recyklingu (-7,3%), ponieważ opakowania papierowe w Europie są w przeważającej mierze wytwarzane z materiałów pochodzących z recyklingu.

Papier graficzny, który obejmuje papier do drukowania i pisania, odnotował drastyczny spadek zużycia (-27,5%). Można to tylko częściowo wytłumaczyć długotrwałymi trendami w kierunku większej ilości treści cyfrowych, ponieważ efekty zmniejszania zapasów mogą odpowiadać nawet za połowę tego spadku. W ramach tej kategorii jedynie podsegment książek zachował odporność.

Rynek papierów higienicznych również okazał się znacznie bardziej stabilny niż inne segmenty, z ograniczonym spadkiem o -3,7%. Nadal korzysta z trendów społecznych sprzyjających produktom higienicznym, a rynki „domowe”, w tym chusteczki i papier toaletowy, radzą sobie lepiej niż rynki „poza domem”, na które większy wpływ ma inflacja i powolna konsumpcja prywatna.

Eksport co Chin napędza rynek masy celulozowej

Produkcja masy celulozowej w Europie również spadła, ale mniej gwałtownie niż ogólna produkcja papieru. Całkowita produkcja masy celulozowej (zintegrowana + rynkowa) spadła o 6,2% w porównaniu do poprzedniego roku, z całkowitą produkcją wynoszącą około 33,5 mln ton. Produkcja masy celulozowej mechanicznej spadła o 12,2%, podczas gdy produkcja masy chemicznej o 4,5% w porównaniu do 2022 roku. Spadek ten można przypisać dużej liczbie zamknięć papierni graficznych, które również wytwarzały masę celulozową. Celuloza chemiczna stanowi stanowi 79% całkowitej produkcji masy celulozowej. Produkcja masy celulozowej rynkowej wzrosła o 4,8% w 2023 r., ponieważ moce produkcyjne osiągnęły pełną prędkość i skorzystały z silnego popytu ze strony Chin.

Członkami Cepi są stowarzyszenia z siedzibą w następujących krajach europejskich: Austria, Belgia, Czechy, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Włochy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Holandia i Wielka Brytania.

Źródło: Cepi