Liderzy firm rodzinnych coraz optymistyczniej oceniają perspektywę rozwoju prowadzonych przez siebie biznesów. 84% z nich oczekuje wzrostu przychodów w kolejnych dwóch latach – to najwyższy wskaźnik od 2007 r. Właściciele polskich biznesów rodzinnych są jeszcze bardziej pozytywni w ocenie przyszłości, aż 93% badanych spodziewa się lepszych wyników – to wnioski z najnowszej edycji raportu firmy doradczej PwC „Global Family Business Survey 2018”.

Dopiero dziesięć lat po kryzysie finansowym właściciele firm rodzinnych na świecie odzyskali pewność siebie notowaną wcześniej. 84% respondentów badania PwC na świecie deklaruje, że w perspektywie kolejnych dwóch lat przychody ich firm będą wyższe. Co ciekawe, 16% z nich przewiduje wręcz dynamiczny wzrost przychodów. Na tle swoich globalnych kolegów polscy liderzy rodzinnych biznesów wypadają jeszcze lepiej – 93% spodziewa się lepszych wyników, choć tylko 7% mówi o dynamicznym rozwoju.

Najbardziej optymistyczne są firmy na Bliskim Wschodzie i w Afryce – 28% respondentów spodziewa się dynamicznego wzrostu w kolejnych miesiącach. Również wysoki odsetek takich odpowiedzi zanotowały Azja (24%), Europa Wschodnia (17%) i Ameryka Północna (16%).

Spodziewany dynamiczny wzrost na rynkach wschodzących to biznesowy potencjał, który dostrzegają także polskie przedsiębiorstwa już działające na zagranicznych rynkach lub planujące ekspansję. Za przykład posłużyć mogą aktywności LUG Light Factory w Argentynie, Grupy Pietrucha w Malezji czy firmy Ursus w krajach afrykańskich. Często zdarza się, że bardziej odległe czy egzotyczne kierunki ekspansji wybierają firmy, w których stery objęli lub są zaangażowani w prowadzenie biznesu sukcesorzy, czyli często pokolenie od zawsze funkcjonujące w globalnym świecie.

Piotr Michalczyk, partner w PwC, lider praktyki polskich firm prywatnych

Z badania PwC wynika, że liderzy firm rodzinnych dużą wagę przywiązują do wartości, co ich zdaniem odróżnia ich od pozostałych przedsiębiorstw i pozwala osiągać lepsze wyniki. 75% respondentów na świecie (70% w Polsce) uważa, że ich kultura organizacyjna zbudowana na wartościach daje im istotną przewagę konkurencyjną na rynku. Jednak tylko 49% analizowanych firm (14% w Polsce) zdecydowała się na spisanie i komunikowanie wartości, którymi kieruje się w swojej działalności.

Ważną kwestią, podkreślaną przez autorów raportu, jest również planowanie strategiczne. Z badania wynika, że nadal 21% firm rodzinnych nie posiada planu strategicznego, a w przypadku 30% taki plan istnieje, ale nie jest szczegółowy. Z kolei wśród firm, które opracowały strategię średnioterminową (49%), w minionych dwóch latach 42% osiągnęły dwucyfrowy wzrost przychodów.

Wyzwania firm rodzinnych

Trzy najważniejsze wyzwania, na które wskazują firmy rodzinne na świecie, to: innowacje (66%), dostęp do talentów i kluczowych umiejętności (60%) oraz cyfryzacja (44%).

Dodatkowo, w przypadku polskich firm rodzinnych, od kilku lat jednym z kluczowych wyzwań pozostaje sukcesja. Wielu właścicieli takich przedsiębiorstw chciałoby przekazać w przyszłości stery członkom rodziny (60% polskich respondentów). W przypadku 79% polskich firm rodzinnych następne pokolenie, czyli potencjalni sukcesorzy, pracuje w firmach swoich rodziców. Mimo tego, aż 53% rodzinnych biznesów nie posiada żadnego planu sukcesji.

Sukcesja to wieloletni, zaplanowany proces, w którym sukcesorzy mają jasno określoną ścieżkę przygotowania do przyszłej roli. W cały proces włączeni powinni być nie tylko członkowie rodziny, ale i pracownicy oraz klienci. Sukcesor powinien zbudować z nimi partnerskie relacje. Ważne jest także jasne określenie roli nestorów po sukcesji.

Piotr Michalczyk, partner w PwC, lider praktyki polskich firm prywatnych